Een clubreis is altijd een bestemming waarbij heel wat mensen mee kunnen en waarbij het niveau van de duiken aangepast is. Natuurlijk houden we ook rekening het het budget en dan staat Egypte vaak bovenaan de prijs / kwaliteitverhouding.
Deze clubreis zou memorabel worden, want voor het eerst sinds z'n eerste duiken in de Rode Zee in 1991, zou Bart Spiessens duiken op de Thistlegrom. Maar deze reis zou voor meerdere reden memorabel, zelfs historisch worden. Waarom? Wel dat lees je in de verschillende verslagen die onze leden.

zondag 28 september, Het startschot door Walter

Na maanden wachten, sinds februari, is het eindelijk zo ver. Het startschot van de clubreis is gegeven. De samenstelling van de groep is wel anders dan we gewenst hadden. Begrijp me niet verkeerd. Iedereen is meer dan welkom. Maar persoonlijk, en ik denk velen met mij, had ik liever Wim en Marion aan boord gehad. But life goes on, and so do we…
Na driemaal het vertrekuur te veranderen staat iedereen toch op het juiste uur in Zaventem. En ja hoor, het uur van opstijgen is nogmaals verlaat. Bart gaat weer eens een keer mee! De Thistlegorm zal dan ook wel weer noppes worden! na de inwendige mens verstrekt en gesmeerd te hebben en de nodige brandstof in de taxfree ingeslagen te hebben, strompelt iedereen naar de gate. Nogmaals een half uur na het geplande vertrekuur stijgen we dan toch op. De vlucht verloopt spoedig al blinkt de Italiaanse cabinecrew uit door zijn afwezigheid. Ze komen welgeteld één keer rond met een glaasje water tijdens de meer dan 4uur durende vlucht. Als je nog een drankje wenst kun je dat zelf achteraan in het vliegtuig gaan afhalen tegen betaling van €1,50.
In Sharm haal ik ons visum aan het bankloket voor $15 of wel €10,50. je kunt ook een visum verkrijgen bij het “behulpzame” personeel van Jetair, maar dan moet je wel een kwartier langer wachten en kost je visum plots €18. Ja hoor! Bij Jetair daar weet met wat service is. Buiten de luchthaven staat Johan, onze gids voor deze week, ons op te wachten. Even langs het duikcentrum en dan naar de boot. We varen deze avond nog uit en overnachten op Ras Katy.

maandag 29 september, Big Smile door Bart

D’er moet toch iets mis zijn met een mens die om kwart voor zes ’s ochtends met zo’n grote smile op z’n gezicht zit. Harry bekeek me door zijn fors uitgevallen brilglazen en ik constateerde dat ook hij een gigantische smile op z’n smikkel had staan. Duikvakantie zekerst! En we ontbloten beide onze nog ongepoetste tanden van onze nog half slaapdronken kop. Bijna simultaan wrijven we in onze stoppelbaard. Zeg maar baard in het geval van Harry. Vandaag begint de miserie: duiken, duiken en jawel nog eens duiken enkel afgewisseld met eten en slapen. Op Ras Katy doen we onze test-dive. Sommige nog één of twee kilootjes lood erbij of eraf en we zijn weg voor een uurtje onderwater exploreren op een duikstek die niet echt hoog staat aangeschreven. Jimmy vertelt nadien dat hij niet meer wist wat hij allemaal gezien had. Zoveel, net een aquarium. Ik zie verschillende mensen instemmend knikken. We hadden allemaal zo’n overweldigende ‘maiden’ ervaring in tropisch water. Jimmy is geen spraak-waterval, maar de voldane grijns op z’n gezicht spreekt boekdelen. De stille genieter.
De tweede duik doen we op Jackfish Alley, maar het is hier precies de Meir op koopzondag. Samen met Johan, onze Zuid-Afrikaan, en Steven volg ik het parallelle rif. Tegen de stroming in natuurlijk, zo kom je wat minder duikers tegen.
De derde duik was ons eerste wrak, de Dunraven. De zodiak dropt ons op het wrak, waar we over, in, door en langs gaan. De mythe van de stoomketel, die je na meer dan 100 jaar nog altijd kan horen werken, werd ontrafeld. Aan gezien mijn oor tijdens deze duik wat lastig deed, sla ik de 4de duik over en volg de teams vanaf de oppervlakte.
De vierde duik maken we op Beacon Rock, het rif naast de Dunraven. Het wordt een nachtduikje. Albert en ik (Walter) vertrekken als eerste ploeg om de lightsticks aan de ankerkoord te bevestigen. Zodat onze duikertjes ons bootje terugvinden. Er liggen echter meerdere boten en het is een wirwar van ankerkoorden. We moeten zelfs terug naar de oppervlakte om te weten welke onze koord is. Tijdens de nachtduik wordt weer van alles en nog wat gezien en iedereen komt enthousiast terug aan boord. De verhalen zwellen aan en bij het nodige geestrijke vocht worden ze nog zwaarder. Tegen middernacht zijn ieders rolluiken dicht.

dinsdag 30 September, Another day, another dive door Walter

Omstreeks 4uur wordt de motor gestart. De Lady M vaart naar Abu Nuhas. Rond dit rif liggen 5 beduikbare wrakken. De Kimon M, de Chrysola K (Marcus – Tile Wreck), de Giannis D, de Carnatic en de Seastar. Er staan 3 wrakduiken gepland. De omstandigheden zijn echter te ruw, het zal dus bij 2 duiken blijven. Althans 2 duiken op Abu Nuhas.
We worden eerst op de Kimon M gedropt. Ik duik samen met Bart. Dat was toch de bedoeling. Maar Bart’s oorprobleem is erger dan verwacht en hij geraakt niet dieper dan 2m en hij geeft het al snel op. Ik sluit dan maar aan bij Chantal en Daniel. Het begint een gewoonte te worden dat je bij de proef “duikleiding vanaf een boot”, onverwachts een tweede buddy erbij krijgt. Gisteren kreeg Rudi er Harry bij en ikzelf Bob. Deze twee doken gisteren samen maar waren elkaar uit het oog verloren en dan maar afzonderlijk van elkaar bij Rudi en Daniel en bij mij en Albert aangesloten. Chantal leidt ons van de Kimon M via het rif naar de Chrysola K. Om toekomstige discussies uit te sluiten volgens sommige boeken heet dit wrak de Marcus en nog andere noemen het Tile Wreck. Zowel de Chrysola K als de Marcus zijn in de buurt van dit rif vergaan en beide hadden tegels als lading, we zullen dus wel nooit te weten komen welk schip hier juist ligt. Tegelwrak is dan misschien ook de beste benaming, maar we zijn al jaren Chrysola K aan het zeggen, dus…



De tweede plons maken we op de Giannis D. Danielle’s buddy is letterlijk uitgevallen. Rudi is uitgegleden met in de zodiak te stappen en heeft daarbij zijn knie en heup bezeerd, hij zal vandaag niet meer duiken. Danielle sluit dan maar aan bij Bart en mij. Ha ja, er is niemand meer die nog een proef duikleiding vanaf een boot doet. We verkennen elke kamer van het wrak. Op en neer, Bart hoort toeters en bellen in zijn pijnlijke oor, maar blijft toch mooi volgen.
Voor onze derde duik varen we richting Bluff Point. Het wordt halvelings een nachtduik. Voor we te water zijn gegaan hebben we aan de oppervlakte dolfijnen gezien. Onder water horen we hun concert. Na een tijdje krijgen we tevens het genoegen van een bezoek. Maar even snel als ze opdaagden verdwijnen de zeezoogdieren ook weer.
De vierde duik van vandaag wordt een effectieve nachtduik. Slechts 7 duikers voelden zich geroepen. We verdelen ons over drie buddyteams. Zoals steeds hebben de afwezigen ongelijk, dit wordt de beste nachtduik van de week. We zien alles wat je van het nachtleven kunt wensen, sepia, pijlinktvis, Spaanse danseres, schildpadnaaktslak, verschillende kreeftachtigen…

woensdag 1 oktober, De vloek doorbroken door Mario

Derde duikdag. Na gisteren 2 duiken te hebben overgeslagen, wegens oorproblemen (beetje draaierig geworden tijdens het opstijgen) staat vandaag de Rosalie Möller op het programma. Hier zullen we twee duiken maken. Klaar voor de eerste duik spring ik in het water en wordt meteen bevangen door de uitlaatgassen van de boot met braakneigingen tot gevolg. Deze kreeg ik niet onder controle waardoor ik besloot de duik voor-tijdig af te breken en terug aan boord te kruipen. Rosalie zal voor de tweede poging zijn.
Voor de tweede duik worden de motoren uitgezet en ligt de daallijn er gemakkelijker bij. Samen met Bart naar het wrak. Zowel mijn oren als die van Bart zijn terug in orde. Na slechts 13 minuten op het wrak zelf is het tijd om op te stijgen. Op 10m diepte is de deining al te voelen. Terwijl we aan de stijglijn hangen worden we van links naar rechts geslingerd. Tevreden en voldaan komen we terug aan boord van de Lady M. Nu maar hopen dat de oren goed blijven werken zodat we kunnen blijven duiken.
De derde duik maken we op de Thistlegorm. Mijn buddy, Bart Spiessens. De vloek doorbroken. Ook de vierde van vandaag maken we op dit wrak, dit maal als nachtduik.

De vloek van de Thistlegorm door Bart

Eindelijk is de vloek doorbroken. Vandaag heb ik met veel plezier een pint betaald. Sinds ik met duiken begon, in 1991, heb ik er al heel wat Egypte reizen opzitten. Door omstandigheden, boot defect, ruwe zee, verkeerde windrichting… ben ik echter nooit tot bij de Thistlegorm geraakt. Club-leden welke voor de eerste keer naar Egypte gingen doken vlotjes op dit wrak. Voor mij bleef het echter buiten bereik. Ik leek wel vervloekt en iedereen wist er wel grapjes over te maken. Walter had me op voorhand een duik op de Thistlegorm gegarandeerd, maar de grapjes bleven bestaan. Nu is de ban eindelijk gebroken. Ik sta klaar om naar het wrak af te dalen en niets ter wereld zal me nog tegenhouden. Al scheelde het niet veel met een verkoudheid en oorproblemen de voorbije dagen. Gedaan met lachen met Bartje, niet één maar twee keer gedoken op dit mythisch wrak. En morgen zal ik er nog een derde op maken.

Plonger en Egypte par Abdoulha den Bels

Ma première plonger en Egypte a été super, je me suis trouvé dans un aquarium avec des milliers de poissons de toute les couleurs du plus petit au plus grand, ma tête a du tournée au mien 50 fois sur elle même pour voir ce merveilleux spectacle que la mer rouge me donne. A ma sortie tous le monde ma demandé si j’ai vue cela et cela mais je n’aie pu repondre a toute ces question. La 2eme sortie fut plus facile pour reconnaitre quelque poisson comme scorpionvis, crocodilvis, Spaanse danseres etc... Enfin la journeé ces terminé par 4 plongées qui fûrent formidable avec mon buddy Mario. Les épaves, pour y allé ce fut par Zodiac avec une mer assez violente, c’est une experience assez plaisante mais pas toujours facile.
Les deux épaves que j’ai vue est la 2eme la plus belle Giannis D, mais le soir fût en rêve, une dizaine de dauphin sont venu me dire bonjour a 1m de moi. Je n’oublierai jamais ce jour la, mais voila il me reste encore 4 jour dans ce paradis pour voit encore de superbe chose.

donderdag 2 oktober, Blijven lachen met Bart door Walter

De vloek doorbroken? Gedaan met Bartje te lachen? Niet dus! The Thistlegorm bites back! Rond half drie deze nacht hoor ik gestommel op het dek. Johan heeft van de kapitein de opdracht gekregen zich klaar te maken voor een duik. Een van onze aanmeerkoorden is geknapt. Al vlug begeeft de tweede het ook. De kapitein start de motoren maar kan niet beletten dat de wind en golven ons tegen de Bella slaan. De Bella volgt ons al de ganse trip, het zal haar leren. Binnen de vijf minuten staat bijna iedereen op het duikdek. De schade valt mee. Na een klein uur zijn de gemoederen bedaard en strompelt iedereen terug naar zijn slaapplaats. We liggen terug voor anker op een paar honderd meter van de Thistlegorm.
’s Morgens krijgt Bart van dit alles de schuld natuurlijk en zo blijven we met hem lachen. De Lady M vaart terug tot boven de Thistlegorm, maar de omstandigheden laten geen veilige duik toe.
We varen verder naar Small Crack voor onze eerste duik. De briefing loopt als volgt, we worden op het buitenrif gedropt, we duiken voorbij de grote opening, tot aan de smalle opening en worden door de stroming de lagune ingeduwd. De realiteit! We worden op het buitenrif gedropt, duiken voorbij de eerste opening tot aan de tweede. En daar! Is de stroming, en ik meen stroming, van binnen naar buiten. Het wordt een half uur tegen de stroming vechten tot in de lagune, de afstand is nauwelijks 200m. Onze gids is onder de indruk dat we er geraken.
Onze tweede plons maken we op Lonely Mushroom. Het zicht is enorm slecht, toch naar Egyptische normen.
We varen door naar The Alternatives, daar maken we onze namiddag en nachtduik. Enkele leden morren wel een beetje dat we twee duiken op dezelfde plaats maken, maar onze kapitein wil na 16u niet varen in deze zone. Dan staat de zon te laag en kan hij de kleine riffen net onder het wateroppervlak niet zien.

vrijdag 3 oktober, Crash, boom, bang door Walter

Eventjes voor half zes start de motor, we varen richting Ras Mohammed. Ik sta net mijn tanden te poetsen als ik een schurend geluid hoor en de boot blijft scheef liggen. We zijn op een rif gevaren, de vloek van de Thistlegorm blijft ons achtervolgen, we zullen Bart moeten offeren aan de zeegoden. De patrijspoorten aan stuurboordzijde liggen onder water. De dichtingringen zijn verduurd en er loopt een massa water binnen, daarenboven is er een gat geslagen in de boeg aan bakboord. Iedereen begint, gedisciplineerd, zijn materiaal uit zijn kajuit te evacueren. Een nabijgelegen boot, de Dragonsnapper, trekt ons vrij van het rif. Onze kapitein vaart door op een zandbank, daar kan hij de schade opmeten. We maken hiervan gebruik om te gaan …… duiken, of wat dacht je. De bemanning is al lang blij dat we van boord zijn en hun zo niet in de weg lopen. Als we terug bovenkomen ligt de Lady M terug recht. Ze hebben een plank over het gat geklopt. Als de ruimen nu nog leeggepompt zijn kunnen we verder varen.

Een vergelijking door Harry

De vakantie is ver gevorderd. Tijd om eens afstand te nemen en te vergelijken met de vorige rampencruise. Die waarover nooit wat is gepubliceerd maar die niettemin clublegende is geworden.
Ten eerste: het eten is nu véél en véél beter. Vorige keer viel de elektriciteit uit, werkte de diepvriezer niet meer, was de kok verbrand, … Nu serveren ze een lekker visje, pizza en meloentjes een uur nadat het schip 45° slagzij maakt.
Ten tweede: de vorige keer waren we bijna een dag out wat duiken betreft en moesten flessen van de kant aangezeuld. Nu zijn de flessen gevuld terwijl de boot 45° slagzij maakt.
De eerste keer dat ik bij een wrakduik vertrek van op het wrak zelf! Eigenlijk beperken mijn ongemakken zich tot drie.
1. geen droog wc papier meer aan boord
2. tandenborstel verloren bij de evacuatie van de kamer. Ik wil hem trouwens niet terug vinden, als ik besef waar die allemaal kan gedreven hebben.mijn schoenen zijn ook vermist en dat was het enige paar!
Ps; vers van de pers Danielle meldt zojuist dat het ontbreken van wc papier geen algemeen probleem is. Twee problemen dus wat mij betreft. Valt mee na drie net niet schipbreuken nietwaar?
Drie schipbreuken zei ik? Inderdaad, op de KimonM of beter gezegd op de zodiak die ons na de duik kwam ophalen hebben ikzelf, Bob, Rudi, Mario, Mark G en Danielle al een algemene rampoefening gehouden. Dat zit zo: er zijn geen gaten in de achterwand van de zodiak (of de Egyptenaren hebben ze dichtgeplakt) zodat het water niet kan afvloeien. Als de motor dan verzuipt zit je in no time met je billen net niet in het water om je duikgerief aan boord te houden bij elke overspoelende golf!uiteindelijk zijn we met drie man uitgestapt om de zodiak met de neus naar de golven te houden. Meer dan een uur heeft dat geduurd vooraleer een zodiak van een andere boot ons teruggesleept heeft.
De volgende scheepsrampen waren natuurlijk van een ander kaliber, maar veel grappiger wegens de vele oneliners. Bart bijvoorbeeld wist dat het slagzij niet fataal zou zijn omdat het orkest niet speelde en Chantal wilde al zolang naar de haaien.

zaterdag 4 oktober, Haaien zoeken door Walter

Onze eerste plons van onze laatste plonsdag maken we op Thomas Reef. De attractie van dit rif is een ravijn welke loopt van ruim 30m diepte naar ruim 50m diepte. Ieder maakt deze duik binnen zijn of haar dieptelimiet. Even rond de hoek zien we een witpunt rifhaai. Het beest snelt echter weg voordat iedereen het kan zien.
De voorlaatste duik willen we op Jackson Reef maken. Daar zijn ondertussen echter al ruim 20 dagboten gearriveerd. Johan besluit hierop de duik ten noorden, de ruwe kant, van Jackson te maken. Daar ligt de duikplaats Hammerhead Observatory. Deze duik is alles of niks. In de regio leeft een school hamerhaaien op grote diepte. Als we geluk hebben komt er eentje naar boven om te onderzoeken wie we zijn en wat we hier doen. Als we pech hebben wordt het een uurtje in het blauw hangen zonder dat we iets gezien hebben. Het wordt het tweede. Als we bovenkomen zijn onze zodiaks nergens te bespeuren. De duik eindigt tegen Woodhouse Reef. De groep splitst in 2 en we haken in. De eerste groep wordt opgepikt door een zodiak van een andere boot, wij worden opgepikt door de Lady M zelf.

Live van onze reporter ter plaatse door Harry

De crew probeert op dit eigenste moment een van de zodiaks te recupereren. Ze moeten me zelfs niet vertellen wat er gebeurd is. Tot boven de pens vol water, motorke verzopen, chauffeur razend en door de stroming op het rif geslagen en daar vastgelopen onder het wrak welk erop ligt. Het is alsof ik er zelf bij was. Straks schade opmeten en een plank over het gat timmeren en dat komt ook in orde. By the way, wij zijn opgepikt door een bereidwillige zodiak van een andere boot. We zijn op die boot trouwens nog enen gaan drinken…

De laatste, door Walter

Onze laatste duik van vandaag en tevens de laatste van de congé maken we op de ‘normale’ kant van Jackson Reef. Hierna varen we naar het eiland Tiran voor een BBQ. Morgen is het inpakken, binnenvaren, Naama Bay onveilig maken en naar huis vliegen.

Lady M Safari, door Johan Liebenberg

Hiermee wil ek almal bedank vir n fantastiese trip. Al het ons so effensteespoed beleef het almal e gemoed nog steeds hartlik geskein. Dit sal seker een van die mees onvergeetlikste safaries bly.Ook is dit altyd so lekker om sulke gesoutte duikers aan boord te hê. Elk bedank julle almal en wens julle baie sterkte toe veral met die hoeveelheid geluk aan julle kant. Hie hie hie chaaaw…

zondag 5 oktober, Akaba door Harry

Wat doen we in Akaba in Jordanië? Wel we hebben nog steeds Bart aan boord en de Thistlegorm still strikes back! Deze clubreis neemt de proporties aan van de echte Odyssee. Onze “patroonheilige” Odysseus, koning van Ithaka en de listigste aller Grieken, deed er immers negen jaar over om van Troje naar Ithaka terug te keren. De helft van zijn vertraging had erotische oorzaken, de andere helft werd veroorzaakt door scheepsbotsingen, aanvaringen met rffen, kapotte zodiaks en tussenlandingen in Akaba. Enfin, ik blijf dus op clubreis gaan in de hoop dat de goden van de zee- en luchtvaart ons de andere tegenslagen van onze patroonheilige toesturen…

Enige slotakkoorden door Harry

De zodiak is goed beschadigd. Er zal meer dan een rustinneke nodig zijn om hem weer zeewaardig te maken. By the way, plak er in godsnaam nooit meer in de spuigaten! Erger is dat de bestuurder op het wrak , waar hij op aangespoeld is, een flinke snee in zijn voet heeft opgelopen. Hopelijk is hij in orde met zijn tetanus inentingen.
Ons laatste avondmaal van de cruise is een barbecue op het eiland Tiran. Dit eiland wordt afwisselend 5 jaar bestuurd door Egypte en dan door Saoedi-Arabië. Ik weet niet wie op dit moment de souvereniteit over dit hoopje zand en stenen uitoefent, maar als we niet in Saoedi-Arabië geweest zijn, zullen we in elk geval geweest zijn in wat Saudie Arabië zal worden. (Wat een zin! Wat een eiland!)
Wist u dat uw ledenverantwoordelijke boeken leest over groepspsychologie om clubreizen in goede banen te houden? Volgens Bert is de derde dag de dag van de botsingen van karakters. Iets waar iedereen zich in kan vinden, alleen riskeert er een schisma te ontstaan rond de vraag als de eerste reisdag van zondag meetelt als groepsdag en of de clubcruise nu een zesdaags of zevendaags evenement is. Het kan zijn dat elk clublid hierin eerstdaags kleur zal moeten bekennen. Ik vermoed dat Bert een enquête gaat organiseren. Enfin, we zien wel.
Geheel niet ter zake doende. Mijn, enige paar, schoenen zijn in een droom tot mij verschenen en … ik heb ze teruggevonden. De laatste dag stonden ze in een bak in het motorruim dat, gelukkig maar, nooit veel water heeft gehad.
Ik heb de hand kunnen leggen op een reserve tandenborstel, zodat ik minimaal twee hygiënische maatregelen per dag heb kunnen treffen, die ik aan mijn vrouw beloofd had. Ze leest dit tenslotte mee en weet als geen ander dat dit blad als geen ander uitblinkt door objectiviteit, zin voor detail, stijl en gedrevenheid. En ik hoop dus in de volgende dagen niet driemaal per dag in bad gestopt te worden en zeven keer mijn tanden te moeten poetsen.

Primair gedrag door Bert

Groepsdynamiek is een gek begrip. Naast het duiken is een cruise de ideale gelegenheid om een kudde mensen, voor zover duikers hieronder vallen, te observeren. De eerste dagen zijn zoals de vakliteratuur het beschrijft relatief saai: iedereen let een beetje op zijn tellen en het samenleven gaat vlot. In principe beginnen de ruzies pas op dag 3. Maar welke dag is precies dag 3? Volgens de geobserveerde groep was het stellen van deze vraag net de aanleiding voor een ruzie! Soit, er waren de eerste dagen en beter nog de eerste uren al de eerste tekenen van “primair” groeps-gedrag.
· Het afbakenen van een territorium uitte zich door de snelle bezetting van de kamers, welke zou de beste zijn?
· Het vinden van het beste plaatsje op het duikdek, zo in de hoek was dan toch niet ideaal!
· Het positioneren rond de salontafel op het bovendek. De rokers hadden al snel door waar de afstand tot de asbak minimaal was.
Het reserveren van de bovendekse slaapplaatsen. Een punt waarbij blijkbaar de permanente afbakening niet zo makkelijk was. Het handdoek principe, veelvuldig gebruikt door Duitse zonnekloppers aan het zwembad, was duidelijk niet van toepassing. Ook het Russische model, met de ellebogen ertussen wringen, is niet vastgesteld.
Tijdens het eter werden opnieuw “primaire” gedragingen vastgesteld, in het bijzonder:
· Opvullen van de zitplaatsen volgens het dichtbij het eten eerst model. In tegenstelling tot eerdere observaties bij andere onderzoeksgroepen was de eerste opvulling niet bepalend voor de rest van de reis. Vermoedelijk door “secundaire” gedragsimpulsen van enkele proefpersonen.
Reservatie van gegeerde etenswaren. In het bijzonder voor de schaarse pannenkoeken. Gek genoeg was er slechts een zeer beperkte correctie van dit gedrag vastgesteld in de volgende dagen, zelfs na subtiele suggesties van gedupeerde groepsgenoten.
Om het hoofdstuk primair gedrag af te sluiten zijn er enkele registraties tijdens de groepsuitstappen:
· Het impulsief beantwoorden van schending van persoonlijke duikruimte.
Het reserveren van kapstokken voor meerdere uitrustingstukken, terwijl deze stokken schaars zijn.
Het moet gezegd worden dat de primaire drang voor “het eerst in ongerept water zijn” amper voorkwam. In het algemeen lijkt het secundair gedrag toch overheersend tijdens duikactiviteiten. In tegenstelling tot andere behoeften (eten, slapen) kunnen duikers beter hun individuele impulsen onderdrukken in het belang van de groep.
Na lezing van deze observaties zou men kunnen denken dat conflicten omtrent overdreven uiting van primair gedrag uitmonden in volgehouden ruzies. Echter de groep blijkt in staat te zijn om de opgelopen spanningen goed te absorberen. De gezamenlijke verbintenis van hoogtes en laagtes (onderwater ontmoetingen en schipbreuk) heeft duidelijk een positief effect.
Al op de terugvlucht lijken de vele positieve ervaringen al het gemoed te overheersen. Of is dit gewoon omdat alles bij elkaar dit gewoon een superleuke clubreis was?

Gedichtje door Daniel - Bootjes varen

Bootjes varen al over het water.
Bootjes varen al tegen elkaar.
Krak.

Bootjes varen al over het water.
Bootjes varen al over het rif.
Doef.

Bootjes varen al over het water.
Bootjes varen al onder het wrak.
Poef.